Van iedereen, voor iedereen
De geur van de nieuwe leren schooltas ruik ik nog als ik eraan denk. De overgang naar de middelbare school, het Sint-Janslyceum waar mijn vader ook op had gezeten. De tas was bijna groter dan ik en bevatte naast nieuwe boeken van boekhandel Heijnen, een keiharde plastic broodtrommel vol boterhammen met een grote beker. Zo fietste ik als ‘brugwuppie’ vanaf Rosmalen-Maliskamp door de Peter de Gorterstraat, Hintham, over de Lambooijbrug, door het chique Den Bosch Zuid naar het Sint-Janslyceum. Je fietste zo langs de huizen van je klasgenoten Anja, Corinne, Marian, Erik, Eduard en Hans.
Je fiets moest geparkeerd worden op de binnenplaats om vervolgens door de zware deuren naar binnen te gaan. De lucht van bedompte jassen, koffie, tabak en kinderzweet kwam je tegemoet. Het gebouw vormde qua aard en omvang een shock ten opzichte van de basisschool waar je had gezeten: veel trappen, hoge plafonds, een aula, een kantine, een aangrenzend park met velden, diverse gymlokalen en overdekte en onoverdekte fietsenstallingen.
Het moet een soort Harry Potter gevoel bij aankomst op Hogwarts (de tovenaarsschool) zijn geweest. Grote en lange leerlingen keken lachend op de nieuwe aanwas neer: “Kijk ze nu lopen met die nieuwe spullen…… hey tas waar ga je met die brugwup naar toe?”
Stiekem vond ik het prachtig en snoof ik mijn nieuwe omgeving gretig op. Na jaren op een roomse basisschool uit een klein dorp met telkens dezelfde leerlingen en (toen al) luizenmoeders was ik de verstikking nabij. Ik werd ingedeeld in een brugklas met nauwelijks bekenden en dat beviel prima.
Docenten
Ik was geen gemakkelijke puber en daardoor heb ik met terugwerkende kracht veel respect voor de leerkrachten die mij hebben gedoceerd. En wat een karaktervolle mensen. Wekelijks herinner ik me nog wel iets dat ze me hebben bijgebracht.
Een aantal zou ik eruit willen lichten:
Dhr. Reijntjens (Engels): hij liep over de gang met zijn schouders naar achteren en zijn buik naar voren, vaak in een geblokt overhemd. Hij was eigenlijk een soort ‘distinguished gentlemen teacher’. Aan het begin van het lesuur luisterden we naar BBC World News dat door hem was opgenomen en werd afgespeeld via een bandrecorder met een groot wiel en bruin tape dat destijds al als ‘old school’ kon worden beschouwd. Hij bediende het met beleid. Als ik ergens ter wereld in een hotel ben en ik zie en beluister BBC World op het tv-kanaal in mijn hotelkamer moet ik daar soms aan denken en verplicht ik mezelf weer om goed te luisteren.
Dhr. Meulen (Frans): echt een docent Frans die je kon koppelen aan ‘joie de vivre’. Aan alles kon je merken dat hij genoot van het leven en een bon vivant was. Hij gaf op een vrolijke wijze les met de Franse slag en vertelde over zijn autovakanties met de Citroën in Frankrijk en over wijn. Hij woonde bij het Sint-Jans om de hoek en klasgenoot Hans was zijn buurjongen. Tijdens de les speelde hij Franse chansons af waar wij veel om moesten ginnegappen.
Dhr. Keller (geschiedenis): een zeer bevlogen man die gepassioneerd kon doceren over episodes van de wereldgeschiedenis. Nooit meer vergeet ik zijn opmerking hoe het toch mogelijk was dat felle nazi’s graag luisterden naar mooie klassieke muziek. Hij kon dit niet rijmen met elkaar. Hoe konden mensen terwijl ze deze stijlvolle klassieke muziek omarmden toch zulke gruwelijkheden begaan?
Dhr. Van der Velden (gym): een magere man die tijdens de gymoefeningen of sporten die wij deden hard articuleerde en hamerde op spelregels: “een inworrrrp, en doorrrslaan, twee punnnnten voor groen, ……….” Helaas was hij op enig moment veel ziek.
Mevr. Sala (tekenen): wat een galante en mooie dame was zij. De jongens waren toch allemaal een beetje verliefd op haar. Maar toen ik door mijn vroege krantenwijk eens in slaap viel tijdens het uur tekenen, bleek ze enorm streng. Ik moest me melden bij conrector Lissone waar een zware aantekening van Sala lag en ze nam eigenlijk geen genoegen met een eenvoudige berisping (die ik toch kreeg).
Dhr. Lissone (conrector): een echte conrector die de balans bewaakte tussen de belangen van de docenten en de belangen van de leerlingen. Daar zat je dan tegenover hem. Zijn kamer rook naar sigaren. Hij had vaak een lichtgekleurd pak aan, soms met een chocker om zijn nek en hij keek je vriendelijk of streng aan naar gelang de omstandigheden. En hij stelde de evidente vragen: “waarom was je te laat”, “waarom heb je deze les gemist”, “waarom ben je eruit gestuurd”, “wat vind je van je resultaten?” Meestal raakte je dan verstrikt in je verhalen maar hij bleef rechtvaardig en hield ook rekening met de persoon van de leerling. Door deze personen werd het Sint-Janslyceum geen leerfabriek. Nadat ik de ziekte Pfeiffer had opgelopen heeft hij me de kans geven om toch examen te doen. Voor mij een heel belangrijk besluit en in dat jaar (1989) ben ik ook geslaagd.
Dhr. Kok (brugklascoördinator/geschiedenis): je voelde je als brugwup veilig bij hem. Voor het eerst praatte een docent tegen je alsof je een echt mens was en niet een leerling. En vragen stellen: “Hoe gaat het met je?” “Waarom deed je dat?” “Wat vond je ervan?” “Hoe kan ik je helpen?” “Wat ga jij doen?” “Laat je me weten als er iets is?” Minder directief en meer ondersteunend. Een verademing maar ik moest er eerst heel erg aan wennen. Bij mijn eerste mondelinge examen geschiedenis in de 6e die ik verprutste zie hij tegen me: “ik wil dat je heel goed nadenkt wat je met jouw talent doet…”. Dat was een signaal dat ik niet vergat en toen ik voor de tweede keer examen deed nam ik ‘revanche’ met een 8.
Oud-klasgenoten
Met belangstelling heb ik in traditionele en sociale media oud-klasgenoten gevolgd: Philip Bokeloh als financieel analist bij televisieprogramma’s, Ton van den Brandt als auteur van een boek over John de Mol, Marc Pos als producent/regisseur, Esther van Rijswijk als correspondent voor RTL-nieuws in Londen en Bas Huijbregts bij het Wereld Natuur Fonds.
Met Paul Coret deelde ik (toen al) mijn liefde voor Feyenoord. Hij droeg vaak een bomber-jack met een Feyenoord sjaal. Hij ging naar bijna alle wedstrijden van Feyenoord en vertelde daar als we naar huis fietsten honderduit over. Onlangs was hij plotseling in de Kuip en riep hij naar mij: “hey….. Sint-Jans?”. Na meer dan 30 jaar….
Feest en verliefdheid
De eerste fuiven bij klasgenoten thuis maakten veel indruk. In de brugklas is het feest in de garage bij Natasja Derks ergens in de buurt van de Graafseweg mij het meest bijgebleven. Wij dansten, ‘slowden’ en aan het slot van avond was er een dropveterdans die eindigde met een zoen van Patricia. Hierop werd ik meteen aangesproken door mijn mannelijke klasgenoten. Vervolgens werd ik met rode koontjes opgehaald door mijn broer die net zijn rijbewijs had.
Karakter Sint-Janslyceum
Het Sint-Jans was een school waar kinderen van bijna alle niveaus aanwezig waren vanuit allerlei sociale omgevingen en culturen. Het past goed bij mijn huidige werkgever, de volksclub Feyenoord: “Van iedereen voor iedereen”. Het heeft me gevormd. Iedereen functioneert op zijn eigen niveau en samen maken we het leven. Dit in tegenstelling tot meer elitaire scholen. In de kantine kwamen we allemaal en zaten we vaak door elkaar met de new wavers, de kakkers, de punkers, de casuals en de disco’s.
Daarnaast deed de school aan culturele vorming op een laagdrempelige manier. De culturele avonden bezocht ik altijd met plezier. De artiesten waren vaak de leerlingen en de docenten zelf. En daarna waaiden we in de stad uit over Het Pumpke, In De Kleine Werelt, Den Oetel, De Spotvogel en/of de King’s Cross.
Werkzame leven
Na mijn schooltijd ben ik rechten gaan studeren in Rotterdam aan de Erasmus Universiteit. Vervolgens werd ik advocaat bij Houthoff. Tijdens mijn studententijd gaf ik rondleidingen in de Kuip en zo leerde ik het management van Feyenoord kennen. Nadat ik ongeveer drie jaar advocaat was geweest, werd ik jurist bij Feyenoord in 1999 en na enige tijd ‘general counsel’.
Joris van Benthem, examenjaar 1989
@Nieuwsbrief 4, december 2023